Transgenik İnekler: Diyabet Tedavisinde Gelişme - Sütten İnsülin Akıyor!

Brezilya'da bilim insanları dünyada bir ilke imza atarak, bir ineği, insülin üretecek şekilde genetik olarak değiştirdiler. Bu mucizevi inek, diyabet hastalarının yüzünü güldürebilir mi? İnsülin, kan şekerini düzenleyen ve enerji üretiminde kritik rol oynayan bir protein. Ancak bu hayati ihtiyaç, herkes için kolayca ulaşılabilir değil. Peki ya artık insülini bir inekten sağlayabilirsek?

Süreç: Araştırmacılar, 10 inek embriyosuna (henüz gelişmekte olan inek fetüsleri) insan DNA'sını zerk etti. Bu DNA parçası, proinsülin(vücutta insüline dönüşen bir protein) kodlamaktaydı. Sonrasında, genetik olarak değiştirilmiş bu embriyolar, normal ineklerin rahimlerine yerleştirildi ve bir transgenik buzağı (genetik olarak değiştirilmiş inek yavrusu) doğdu.

İnsülin, vücudumuzda pankreas tarafından üretilen çok önemli bir hormondur. Bu hormonun ana görevi, kanımızdaki şekeri (glukoz) düzenlemektir. Yediğimiz yemeklerden gelen şeker kanımıza karışır ve insülin bu şekeri hücrelerimize taşıyarak, onların enerji üretmesine yardımcı olur. Vücudumuz yeterli insülin üretmezse veya insülini doğru kullanamazsa, kan şekerimiz dengesiz hale gelir. Bu durum, diyabet olarak bilinen bir hastalığa yol açar.

Diyabet iki türde olabilir: Tip 1 ve Tip 2. Tip 1 diyabette, pankreas yeterli insülin üretemezken; Tip 2 diyabette, vücut üretilen insüline düzgün tepki veremez ve her iki durumda da kan şekerinin kontrolü zorlaşır.

Bu yenilikçi fikrin arkasındaki isim olan Illinois Üniversitesi Urbana-Champaign'den Profesör Matt Wheeler ve ekibi, insülin üreten transgenik ineği yaratarak diyabet tedavisinde yeni bir sayfa açmayı hedefliyor. Bu inek, sütünde hem proinsülin hem de insülin üretebiliyor. Araştırmanın ilginç bir yanı da ineklerin ürettiği sütteki insülin miktarı. Her bir litre sütte, birkaç gram insülin bulunduğu tespit edildi. Eğer bir inek, günde 40-50 litre süt üretebiliyorsa bu, günde yaklaşık 28.818 birim insüline eşdeğer bir miktar demek. Bir insülin birimi 0.0347 miligram. Ve bu, sadece bir inekten gelen süt.

Bu çalışma henüz başlangıç aşamasında olup, FDA (Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve İlaç Dairesi) onayı gibi önemli bir adımı var.  Ancak, şu an için Wheeler ve ekibinin çalışmaları, diyabet tedavisinde yeni bir dönemin habercisi olarak karşımızda duruyor. Bu durum ; 'sütünden insülin akan bu inekler sayesinde, insülini daha kolay ve ucuz bir şekilde elde edebilir miyiz? Bu mucizevi inekler, diyabet hastalarının hayatını daha rahat ve mutlu bir hale getirebilir mi?' gibi sorularla bizi karşıkarşıya bırakıyor.

---

Kaynaklar;

1. https://www.iflscience.com/genetically-modified-cow-produces-human-insulin-in-milk-in-world-first-73443

2. https://www.usnews.com/news/health-news/articles/2024-03-18/science-has-created-a-cow-that-produces-insulin-in-its-milk

3. https://nypost.com/2024/03/19/lifestyle/genetically-modified-cow-produces-human-insulin-in-its-milk/