Proteinlerin Gizemini Çözen Yapay Zeka: DeepGO-SE

Biyoteknoloji ve biyolojik araştırmaların heyecan verici dünyasında, KAUST'tan Maxat Kulmanov ve ekibinin geliştirdiği devrim niteliğindeki bir yapay zeka aracı olan DeepGO-SE, dikkatleri üzerine çekiyor. Bu yenilikçi araç, biyoinformatik* alanına büyük bir katkı sağlıyor ve proteinlerin işlevlerini anlamamızı kökten değiştirerek, biyoteknoloji ve tıbbi araştırmalara yeni bir boyut kazandırıyor. Geleneksel yöntemlerin aksine, bu araç, varolan veritabanlarında net karşılığı olmayan proteinler üzerinde çalışarak, yapay zeka ve geniş dil modellerini kullanarak bu proteinlerin işlevleri hakkında mantıksal çıkarımlarda bulunuyor.

(SciTechDaily.com)

DeepGO-SE, proteinlerin moleküler fonksiyonlarını anlamada yeni bir sayfa açıyor. Chat-GPT gibi yapay zeka araçlarında kullanılan dil modellerine benzer teknolojilerle bu araç, biyolojik prensipleri kullanarak protein fonksiyonları hakkında sonuçlar çıkarabiliyor. Bu yöntem, özellikle bilinmeyen proteinlerin işlevlerini tahmin etme konusunda var olan yöntemlerden daha üstün sonuçlar veriyor.

DeepGO-SE'nin pratik uygulamaları geniş kapsamlıdır. Araç, proteinlerin amino asit dizileri ve diğer proteinlerle olan etkileşimlerini analiz ederek, bu proteinlerin moleküler fonksiyonlarını doğru bir şekilde tahmin edebiliyor. Bu yeteneği, uluslararası bir yarışmada 1.600'den fazla algoritma arasında ilk 20'ye girmesini sağlamıştır. Şu anda, KAUST ekibi bu aracı, Suudi Arabistan çölünde yetişen bitkilerde bulunan gizemli proteinlerin işlevlerini incelemek için kullanıyor. Bu çalışmalar, ilaç keşfi ve protein mühendisliği gibi alanlarda yeni kapılar açıyor.

DeepGO-SE, protein evrimi üzerine kurulan mevcut bilimsel inançları sorgulama potansiyeline sahiptir. Sadece dizi verilerine dayanarak protein fonksiyonlarını tahmin edebilme yeteneği, proteinlerin sürekli olarak evrimleşebileceği ve yeni proteinlerin ortaya çıkabileceği fikrini destekliyor. Bu, protein tasarımında yapay zekanın gücünü vurguluyor ve bilim insanları için yeni bir çağın kapılarını aralıyor.

DeepGO-SE ve benzeri araçlar sadece biyoloji alanında değil, deepfake gibi yapay zeka tarafından üretilen yanıltıcı içerikleri tespit etme konusunda da önemli bir rol oynuyor. Bu tür araçlar, özellikle sosyal medya platformlarında yayılan yanıltıcı bilgilerle mücadelede kritik öneme sahip olabilir.

Bu çalışma, proteinlerin sırlarını çözmede ve biyoteknolojik ilerlemelerde yeni bir dönemin başlangıcını işaret ediyor. DeepGO-SE'nin gelişimi, bilim ve teknolojinin sınırlarını zorlayarak, hayatımızı daha iyi anlamamıza ve geliştirmemize olanak tanıyor. Bu, sadece bilimsel bir başarı değil, aynı zamanda insanlık için büyük bir adımdır.

---

*Biyoenformatik: DNA ve amino asit dizileri gibi biyolojik verileri toplama, saklama, analiz etme ve yayma süreçlerinde bilgisayar teknolojilerini kullanarak genetik bilimlerle iç içe geçen bir bilim dalıdır.

---

Kaynaklar

1. https://scitechdaily.com/unlocking-the-secrets-of-proteins-with-cutting-edge-ai/

2. https://neurosciencenews.com/ai-protein-function-25616/

3. https://bnnbreaking.com/tech/deepgo-se-revolutionizes-bioinformatics-predicting-protein-functions-and-redefining-evolution

4. https://neuron.expert/news/ai-tool-predicts-function-of-unknown-proteins-physorg/5041/en/